Sahipsiz sokak köpekleri kanun teklifinin ayrıntıları!

GÜNDEM, 13 Temmuz 2024 13:40

AK Parti Grubunun hazırladığı sahipsiz sokak köpekleri kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu. Teklif sokakta köpek bırakmamayı hedefliyor! Sahipsiz olduğu takdirde köpekler barınaklara kapatılacak. Burada yasaklı ırklar, saldırganlar ve bulaşıcı hastalığa sahip olanlar belediyenin inisiyatifinde uyutulabilecek!

Kanun teklifinde 'ötanazi' kelimesi tercih edildi. Ancak Türk Dil Kurumuna göre Ötanazi 'ölme hakkı' anlamına geliyor. Köpekler açısından bir hak kullanımı söz konusu olmadığı için uygulamaya öldürme ya da uyutma kelimesi uygun düşüyor.

Kanunda "Mevcutta uygulanan Yakala-Kısırlaştır-Sal metodu yerine Yakala-Kısırlaştır-Tut/Sahiplendir modeline geçiş yapılmaktadır. Yapılan değişiklikle, hayvan bakımevlerine alınan hayvanlarından rehabilite edilenlerin sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılması hüküm altına alınmaktadır." denildi.

BELEDİYELERE KÖPEKLERİ ÖLDÜRME ÖZGÜRLÜĞÜ

Kanun teklifinde uyutmanın önü açılıyor ve alanı genişletiliyor. Bakımevine alınan hayvanlardan "saldırgan olan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplendirilmesi yasak olan hayvanlar" yerel yönetimlerce uyutulabilecek.

Ayrıca sahipsiz hayvan popülasyonunun; "kamu güvenliğini bakımından tehlike oluşturmasına veya hayvandan hayvana ya da hayvandan insana bulaşan hastalıkların görülmesine, su kaynaklarının, yaban hayatının ve biyolojik çeşitliliğin zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde" ilgili yerel yönetimler tarafından sahipsiz hayvanların uyutulmasına imkân tanınacak.

Kanun teklifi uyutma işlemine ilişkin esas ve usullerin Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenmesini öngördü.

TOPLAMAYANA BAKIMEVİ AÇMAYANA HAPİS CEZASI

Kanun teklifine göre "Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyelerin belediye başkanları ve meclis üyeleri tarafından, kaynağın ayrılmaması fiili ile ayrılan bu kaynağın belediye başkanı ve belediye yetkililerince hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmemek ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf etmek fiilleri suç olarak düzenlenmektedir. Sorumluluğunu yerine getirmeyen belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor."

YEREL HAYVAN KORUMA GÖREVLİLERİ DEVRE DIŞI

Teklife göre artık sokakta hayvan kalmayacağı için yerel hayvan koruma görevlileriyle ilgili düzenleme de kaldırılacak.

AK Parti’nin sahipsiz köpekler için 17 maddelik kanun teklifinin tam metni:

HAYVANLARI KORUMA KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1:

Kanunun eski halinde hayvanların korunması esas amaç iken değişiklik ile hayvanların refahı insan, hayvan ve çevre sağlığının gözetilmesi kaydıyla göz önüne alınacağı hüküm altına alınmaktadır.

MADDE 2:

Sahipsiz hayvanlara ilişkin yürütülecek çalışmalarda, muğlak durumların giderilmesi ve kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için ilgili mevzuatta Bakanlık veri tabanına kaydedilmesi zorunluluğu bulunduğundan sahipli hayvan ve sahipsiz hayvan kavramları açık bir şekilde tanımlanmaktadır.

Ayrıca, Kanunda yakala-kısırlaştır-sal metodunun terk edilmesi sebebiyle hayvan bakımevi tanımında uyum değişikliği yapılmaktadır.

MADDE 3:

Kanun kapsamında yapılan değişikliklerle sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların hayvan bakımevlerine toplanması ve buralarda rehabilite edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak olması sebebiyle bakımevleri dışında bir hayvana bakmanın onun yasal sorumluluğunu alarak sahiplenilmesi suretiyle mümkün olabileceği ilkesi kabul edilmektedir.

Düzenlemeyle, uygulamada tereddüte mahal verilmemesi ve popülasyon yönetimine ilişkin getirilen “Yakala-Kısırlaştır-Tut/Sahiplendir” modeline yönelik uyum düzenlemeleri yapılmaktadır.

MADDE 4:

Maddenin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, Kanunun amaç maddesinde hayvanların korunmasında insan, hayvan ve çevre sağlığının öncelikli hale getirilmesi sebebiyle uyum amacıyla aynı doğrultuda düzenleme yapılmakta ve Bakanlık ismi güncel hale getirilmektedir.

Günümüzde kontrol edilemez noktaya ulaşan sahipsiz hayvan popülasyonu sebebiyle artan saldırılar, kuduz ve benzeri zoonoz hastalıklar ile maddi ve manevi kayıplar yaşanmasının ana sebeplerinden birisi hayvanların alındığı ortama geri bırakılmasıdır. Bu sebeple, mevcutta uygulanan Yakala-Kısırlaştır-Sal metodu yerine Yakala-Kısırlaştır-Tut/Sahiplendir modeline geçiş yapılmaktadır. Yapılan değişiklikle, hayvan bakımevlerine alınan hayvanlarından rehabilite edilenlerin sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılması hüküm altına alınmaktadır.

Maddenin altıncı fıkrasında yapılan değişiklikle, hayvanların bakımı için sahiplenilmesi gerektiğinden yapılacak tahsislerin amacı netleştirilmek suretiyle Kanun ile belirlenen yeni yaklaşıma uyum sağlanması amaçlanmaktadır.

MADDE 5:

Düzenlemeyle, Kanunun “Hayvanların öldürülmesi” başlıklı 13’üncü madde başlığının “Hayvanların ötanazisi” şeklinde değiştirilmiş olması sebebiyle bölüm başlığında bu doğrultuda değişiklik yapılmaktadır.

Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi’nde başıboş köpek sayısının sorun teşkil ettiğine kanaat getirilmesi halinde hayvanlara uygulanacak tedbir olarak hiçbir farklı gerekçe aranmaksızın sadece sayıyı azaltmak üzere belirtilen usullerde ötanazi işleminin yapılması uygun bulunmaktadır. Tarafı olduğumuz bu Sözleşme uyarınca Yerel yönetimlerce ötanazi uygulaması yapılabilmesinin kamu güvenliği ve sağlığının korunması açısından doğru bir yöntem olduğu değerlendirilmiştir.

Maddenin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle, bakımevine alınan hayvanlardan saldırgan olan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplendirilmesi yasak olan hayvanlara yerel yönetimlerce ötanazi yapılacağı düzenlenmektedir.

Maddenin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle, sahipsiz hayvan popülasyonunun; kamu güvenliğini bakımından tehlike oluşturmasına veya hayvandan hayvana ya da hayvandan insana bulaşan hastalıkların görülmesine, su kaynaklarının, yaban hayatının ve biyolojik çeşitliliğin zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde ilgili yerel yönetimler tarafından sahipsiz hayvanlara ötanazi işlemi yapılabilmesine imkân tanınmaktadır.

Maddenin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, ötanazi işlemine ilişkin esas ve usullerin Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği hükme bağlanmaktadır.

MADDE 6:

Maddenin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle, bu Kanunla sahipsiz hayvanların popülasyon yönetimine ilişkin hayvanlara yapılacak müdahalenin sadece tıbbi gerekçelerle değil Kanunda yer alan diğer istisnai durumlarda da yapılabilmesine imkan tanınmaktadır.

Ayrıca yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi veya bakımevinde barındırılan hayvanların bakımevi dışında bir yere bırakılması fiilleri yasak kapsamına alınmaktadır.

MADDE 7:

Düzenlemeyle, İl Hayvanları Koruma Kurulunun görevleri arasına; sahipsiz hayvanların korunmasına yönelik yürütülen çalışmaların yanı sıra insan, hayvan ve çevre sağlığını korumaya yönelik olarak sahipsiz hayvanlardan kaynaklı sorunları belirlemek ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri üretmek alınmaktadır.

MADDE 8:

Teklifle, başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara yapılacak desteğin kapsamı genişletilmektedir. Bu değişiklik ile insan, hayvan ve çevre sağlığının korunması amacıyla hayvanlar için ameliyathaneler kurmak, bunlara ilişkin ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde barındırılan hayvanların sahiplendirilmesine yönelik faaliyetler teşvik kapsamına alınmaktadır.

MADDE 9:

Düzenlemeyle, kişiler sahiplendiği hayvanlara yönelik yükümlülüklerini yerine getirmeyerek veya onlara ağrı, acı veya zarar vermeleri durumunda bu hayvanlara el koyulduktan sonra sahiplendirilene kadar Kanunun eski halinde “koruma altına alınır” ibaresinin muğlaklığı giderilmiş olup hayvan bakımevinde barındırılacağı hüküm altına alınmaktadır.

MADDE 10:

Düzenlemeyle, caydırıcılığın sağlanması amacıyla sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ilişkin idari para cezası artırılmakta, söz konusu ceza hayvan başına 2 bin TL iken teklif ile 60 bin TL’ye çıkartılmaktadır.

Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi veya bakımevinde barındırılan hayvanların bakımevi dışında bir yere bırakılması fiillerinin idari para cezası hayvan başına 50 bin TL olarak belirlenmiştir.

MADDE 11:

“Hayvanların Ötenazisi” maddesine yönelik uyum düzenlemeleri yapılmaktadır.

MADDE 12:

Düzenlemeyle, 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu ile 4631 sayılı Hayvan Islahı Kanununu mülga eden 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu madde kapsamına alınmaktadır.

MADDE 13:

Düzenlemeyle, bu Kanunla sahipsiz hayvanların popülasyon yönetimine dair getirilen yeni yaklaşıma yönelik uyum düzenlemesi yapılmakta ve il özel idarelerine sorumluluk alanındaki sahipsiz hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürme sorumluluğu yüklenmektedir.

Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyelerin belediye başkanları ve meclis üyeleri tarafından, kaynağın ayrılmaması fiili ile ayrılan bu kaynağın belediye başkanı ve belediye yetkililerince hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmemek ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf etmek fiilleri suç olarak düzenlenmektedir. Sorumluluğunu yerine getirmeyen belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.

MADDE 14:

Maddenin birinci fıkrasıyla, ilgili belediyelerin mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirme ve hayvan bakımevlerini kurma yükümlülükleri bakımından Büyükşehir belediyeleri, İl belediyeleri ve nüfusu yirmibeş bini aşan belediyeler bakımından 31/12/2028 tarihine kadar söz konusu hayvan bakımevleri kurulacak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirilecektir.

Maddenin ikinci fıkrasıyla, hayvan bakımevi kurma yükümlülüğü bulunan belediyelerin bu yükümlülüklerini zamanında ve etkili bir biçimde yerine getirebilmelerini sağlamak amacıyla, 31/12/2028 tarihine kadar hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayıracakları, büyükşehir belediyelerinde bu oranın binde üç olarak uygulanacağı ve ayrılan bu kaynağın başka bir amaçla kullanılamayacağı hükme bağlanmaktadır.

Maddenin üçüncü fıkrasıyla, kedi ve köpek sahiplerine, hayvanlarını en geç 31/12/2025 tarihine kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırma zorunluluğu uzatılmaktadır.

Düzenlemeyle, bu Kanunla sahipsiz hayvanların popülasyon yönetimine dair getirilen yeni yaklaşıma yönelik olarak değişiklik yapılan diğer maddelere uyum düzenlemesi yapılmaktadır.

Ayrıca, bu Kanun ile sahipsiz hayvanların alındığı ortama bırakılması yerine hayvan bakımevlerine toplanması ve rehabilite edilen hayvanların sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılması yöntemi kabul edildiğinden sokakta bakıma ve korunmaya ihtiyacı olacak sahipsiz hayvan bulunmayacağı için yerel hayvan koruma görevlilerine ilişkin hükümlerin düzenlendiği Kanunun 18'inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 16:

Yürürlük maddesidir.

MADDE 17:

Yürütme maddesidir.

GÜNDEM, 13 Temmuz 2024 13:40

Yorumlar (0)