10 Ağustos 2020
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, aktif rasyo oranlarında güncellemeye gitti. Aktif rasyosu değeri hedefini mevduat bankaları için yüzde 100'den yüzde 95'e indiren BDDK, katılım bankalarında ise yüzde 80'den yüzde 75'e düşürdü. Kararın alınma nedeni ise piyasadaki TL miktarının kısılarak lirayı dolar karşısında değerli tutmaya çalışmak olduğu öne çıktı. Kredi çekmek isteyen vatandaşlar ise bu kararın ardından biraz daha zorlanacak. BDDK ayrıca, ihtiyaç oluşması halinde, Aktif Rasyosu (AR) düzenleme yaklaşımı çerçevesine uyumun devamlılığını sağlamak, bankaların mali yapısını güçlendirmek ve kaynak verimliliğini artırmak amacıyla ilave düzenlemeler yapılabileceğini bildirdi.
"AR UYGULAMASINA BANKACILIK SEKTÖRÜ UYUM SAĞLADI"
BDDK tarafından yapılan açıklamada şöyle denildi:
"KOVID-19 salgını döneminde bankacılık sektörünün reel ekonomiyi kredilendirme faaliyetlerini en etkin şekilde yerine getirmesini sağlamayı amaçlayan Aktif Rasyosu uygulamasına bankacılık sektörü başarıyla uyum sağlamıştır. Böylece AR, küresel salgının Türkiye ekonomisi ve bankacılık sektörü üzerindeki etkilerinin sınırlandırılmasında en önemli unsurlar arasında yer almıştır."
AR DEĞERİ 5 PUAN DÜŞÜRÜLDÜ
Normalleşme adımları kapsamında Kurul kararlarına yönelik bankalardan gelen talepler de dikkate alınarak uygulamada aşağıdaki güncellemeler yapılmıştır:
"AR değeri hedefi, mevduat bankalarında %100'den %95'e katılım bankalarında %80'den %75'e düşürülmüştür.
AR'daki yabancı para cinsi kalemlerin TL'ye çevrimi, haftalık hesaplama tarihlerine ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB)döviz alış kurlarının kullanıldığı yöntemden, bir önceki takvim ayında gerçekleşen ortalamanın esas alınması şeklinde revize edilmiştir.
AR'ın payda kısmında "YP Mevduat" kalemine dahil edilebilen kaynaklardan, KKTC'de yerleşik kişilerden sağlananlar da dahil olmak üzere yurt dışı yerleşik gerçek ve tüzel kişilerden sağlanan kaynaklar, "YP Mevduat" kalemi toplamının YP Kredileri aşan kısmına uygulanan 1,75 katsayısına tabi olmayacaktır.
AR'ın pay kısmında yer verilen "Menkul Kıymetler" kalemine, Gayrimenkul Yatırım Fonları ile Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına kullandırılan fonlar dahil edilecektir.
İLAVE DÜZENLEMELER GELEBİLİR
İlerleyen dönemde, ihtiyaç oluşması halinde, AR düzenleme yaklaşımı çerçevesine uyumun devamlılığını sağlamak, bankaların mali yapısını güçlendirmek ve kaynak verimliliğini artırmak amacıyla ilave düzenlemeler yapılabilecektir."
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Kararı:
Karar Sayısı: 9125 Karar Tarihi: 10.08.2020
Kurulun 10.08.2020 tarihli toplantısında, 09.08.2020 tarih ve 24049440-010.99- E.11726 sayılı
yazının incelenmesi neticesinde 5411 sayılı Bankacılık Kanununun(Kanun) 93 üncü maddesi ile
43'üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca,
18.04.2020 tarihli ve 9000 sayılı, 30.04.2020 tarihli ve 9003 sayılı ve 29.05.2020 tarihli ve 9042
sayılı Kurul Kararları ile bankalarca hesaplanmasına ve her ay sonu itibariyle o aya ilişkin aylık
ortalamasının mevduat bankaları için %100'ün, katılım bankaları için %80'in altına düşmemesine
karar verilmiş olan Aktif Rasyosunun hesaplanmasına ilişkin, pandemi dönemi koşullarında alınan
bu Kurul kararlarına yönelik bankalardan gelen taleplerin normalleşme adımları çerçevesinde
dikkate alınması uygun görülerek, söz konusu Kurul kararlarında yer alan açıklamalara ilave
olarak,
01.08.2020 tarihinden itibaren, 9000 sayılı Kurul Kararında mevduat bankaları için %100 ve katılım bankaları için %80 olarak belirlenmiş olan AR değerinin sırasıyla %95 ve %75 olarak düzenlenmesine ve bu kapsamda
AR'ın her ay sonu itibariyle, o aya ilişkin aylık ortalamasının mevduat bankaları için %95'in, katılım bankaları için %75'in altına düşmemesine,
Kanunun 148 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca baz alınacak aykırılık oluşturan aşım tutarının, ilgili ay sonu itibariyle AR değeri %95'in altında olan mevduat bankaları ve %75'in altında olan katılım bankaları için, rasyoyu sırasıyla %95 ve %75 düzeyine getirecek paydaki değişim tutarı olarak hesaplanmasına,
AR'ın pay ve payda kısmında yer verilen tüm YP kalemlerin TL'ye çevirimi için, rasyo hesaplama tarihinde içinde bulunulan ay için,
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca bildirilecek bir önceki takvim ayında gerçekleşen ortalama Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB) döviz alış kurunun esas alınmasına,
AR'ın pay kısmında yer verilen "Menkul Kıymetler" kalemine,Gayrimenkul Yatırım Fonları ile Girişim
Sermayesi Yatırım Fonlarınakullandırılan fonların dahil edilmesine,
AR'ın payda kısmında "YP Mevduat" kalemi altına dahil edilebilen kaynaklardan, KKTC'de yerleşik kişilerden sağlananlar da dahil olmak üzere yurt dışı yerleşik gerçek ve tüzel kişilerden sağlanan kaynaklara, 9042 sayılı Kurul Kararında belirtilen "YP Mevduat" kalemi toplamının YP Kredileri aşan kısmına uygulanan 1,75 katsayısının uygulanmamasına,
FORMÜL DE REVİZE EDİLDİ
Bu çerçevede AR formülünün aşağıdaki şekilde revize edilmesine,
Aktif Rasyosu (AR)* =
Krediler + ( Menkul Kıymetler x 0,75 ) + ( TCMB Swap x 0,5 )
TL Mevduat + ( YP Mevduat x 1,75** )
* Her ay sonu itibariyle, o aya ilişkin aylık ortalamasının mevduat bankaları için %95, katılım
bankaları için %75 olması gerekmektedir.
** YP Mevduat toplamının YP Kredilere kadar olan kısmı için bu katsayı 1 olarak uygulanır."