26 Ağustos 2020
Öğretmen Sıtkı Özkaya, Antalya - Korkuteli sınırlarında yer alan Eren Dağı'nda yaptığı doğa gezisinde fotoğrafladığı pembe çiçekli ve farklı görünümlü bitkiyi sosyal medya paylaştı. Paylaşımın ardından bitkinin tanımlanması için akademi dünyası da harekete geçti. Bölgeye giden Ege ve Hacettepe Üniversitesi akademisyenleri, bitkinin 2000'lerin başında neslinin tükendiği sanılan'Bakır Kazteresi' olduğunu keşfetti.
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Ana Bilim Dalı öğretim üyesi, Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Yönetim Kurulu üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım, Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü'nde konu uzmanı Doç. Dr. Barış Özüdoğru ve Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü görevlisi Erdinç Oğur, Antalya Bakır Dağı'nda daha önce keşfedilen ama nesli tükendiği sanılan bitkiyi, bilim dünyasına yeniden kazandırdı.
"NESLİNİN TÜKENDİĞİ ZANNEDİLİYORDU"
Bitkinin 2000'li yılların başında Bakır Dağı'nda keşfedildiğini aktaran Doç. Dr. Yıldırım, "Bu bitki bulunduktan hemen sonra konu uzmanları alanda yaptıkları araştırmalarda bitkiye bir daha rastlamadı. Detaylı çalışmaların sonunda herhangi bir bulguya rastlanmadığı için bitkinin neslinin tükendiği sonucuna varıldı. Aradan yıllar geçti, Sıtkı Özkaya isimli bir öğretmen, doğa gezisi sırasında çektiği pembe renkli kaya üzerinde yetişen bir bitkinin fotoğrafını sosyal medya grubunda paylaştı. Bitki üzerine yaptığımız çalışmalarda bu bitkinin 'Bakır Kazteresi' olduğunun farkına vardık, böylelikle bitki yeniden keşfedilmiş oldu. Şu an makalemizi hazırladık, bilim dünyasında bu bitkinin yeniden keşfedildiği duyurulmuş olacak" dedi.
"GEREKEN ÇALIŞMALAR YAPILMALIDIR"
Eren Dağı'nda 2 bin 500 metre civarında bu bitkiye ait 300 kadar örneğe rastladıklarını aktaran Doç. Dr. Yıldırım, "Zirveye kadar bir dağılımın olduğunu gördük. Zirveye yakın bitkiler üzerinde tohum ve meyveye rastladık ancak daha aşağılarda tohum ve meyveye rastlamadık. Burada bir sıkıntı olduğunun farkındayız. Bu bitkiyi yeniden keşfettik ancak neslinin tükenmekte olduğunu söyleyebiliriz. Buluş için gerekli çalışmalar yapılmalıdır" ifadelerini kullandı.
"BİTKİ KEŞİFLERİNE İLGİ ARTIYOR"
Öte yandan sosyal medya aracılığıyla bitki keşiflerine ilginin son yıllarda artışta olduğunu belirten Doç. Dr. Yıldırım, "İnsanlar doğaya yöneldikçe doğada fotoğrafladıkları canlıları platformlarda paylaşarak bilim insanlarına ulaştırabiliyorlar. Bugüne kadar bu şekilde birçok yeni tür keşfedildi. Ülkemizde ilk olarak bir böcek kapan bitkisi sosyal medyada paylaşılan bir fotoğraftan yola çıkılarak bilim dünyasına tanıtıldı. Bu bitki dünyada ilk sosyal medya aracılığıyla keşfedilen bitki olmuş oldu. Şu anda ise bu tür örnekler artarak devam ediyor" diye konuştu.